Ayırt edicilik nedir?
Ayırt edicilik kavramını, markanın asıl işlevini oluşturması nedeniyle daha detaylı açıklamak gerekirse, öncelikle soyut ayırt edicilik ve somut ayırt edicilik olarak iki başlık altında ele alındığını söyleyebiliriz. Soyut ayırt edicilik, markanın herhangi bir mal/hizmet özelliğini doğrudan işaret etmemesi olarak açıklanabilir. Örneğin, mal/hizmetin özelliğini açıklar şekilde "kalite", "süper", "ekonomik", "güvenilir", "mükemmel", "ultra", "ekstra", "harika" gibi kelimeler hiç bir sektörde marka olarak kullanılamaz. Somut ayırt edicilik ise, markanın herhangi bir mal/hizmet değil özel olarak bir alandaki mal/hizmetin özelliğini doğrudan işaret etmemesi gerekliliği olarak açıklanabilir. Örneğin, "elma" kelimesi elmaya ilişkin bir mal/hizmette, "koltuk" kelimesi mobilya sektöründe, "perde" kelimesi ev tekstili sektöründe marka olarak kullanılamaz. Ancak bu kelimeler, tanımlayıcı olmadıkları başka bir sektörde marka olarak kullanılabilir. Yani "koltuk" kelimesi elmaya ilişkin bir sektörde kullanılabilir ve "elma" kelimesi de ev tekstili sektöründe kullanılabilir.
Markanın, ayırt edicilik sağlayabilmesi için hem "süper", "mükemmel" gibi soyut ayırtedicilik içeren bir işaret olmaması hem de kullanılacağı sektör bakımından mal/hizmeti tanımlayıcı olmaması gereklidir.
Ana hatlarıyla açıkladığımız kapsamda, ayırt edicilik sağlayan bir işaret, marka olarak değerlendirilir. Markanın, yasal olarak, marka korumasından yararlanabilmesi için tescil edilmesi gereklidir. Aksi taktirde yasal korumadan yararlanılamaz. Bu kuralın istisnası ise, markanın kullanımı sonucu piyasada ayırt edicilik sağlamış olması veya tanınmış marka olmasıdır. Örneğin "Armani", "Lacoste", "Adidas" gibi tanınmış markalar TÜRKPATENT nezdinde tescil edilmemiş olsalar da marka korumasından yararlanırlar. Bu tarz markalar ile eskiye dayalı kullanımları nedeniyle ayırt edicilik sağlamış markalar tescil edilmeseler de marka olarak korunurlar. Bu markalar haricindeki markalarda ise marka hakkının doğabilmesi için tescil kurucu ve zorunludur.